استانداردها و شواهد
استانداردها باید تا حد امکان مبتنی بر شواهد باشند. پیشگیری از بیماری خاص، معمولا فعالیتی به هم پیوسته، مستند و تا حد وسیعی بر پایه شواهد است ولی در مورد ارتقای سلامت شواهد موجود محدود است. با این حال میتوان تعدادی از موارد را پیدا کرد که در آن شواهدی در مورد تاثیر فعالیت ارتقای سلامت و اینکه بیمارستان باید نقشی فعال در آن ایفا کند وجود دارد.
بنابراین در سطح فردی شواهدی برای تاثیر مشاوره در رفتار بهداشتی از طریق آن چه که مداخله مختصر نامیده میشود وجود دارد، که روشی مقرون به صرفه برای حمایت از افراد در ترک سیگار و کاهش مصرف الکل میباشد. همچنین در مورد راهنمایی افراد دچار اضافه وزن برای ورزش کردن صادق است. ابتکاراتی جهت کاهش خطر سقوط افراد سالمند و آموزش بیماران آسمی (مدارس آسم)، بازتوانی قلبی، پیشگیری از عوارض دیررس دیابت از طریق مشاوره و غیره مواردی هستند که با مشاوره و مداخله مختصر قابل تغییر میباشند.
در مقابل این پیشزمینه در بسیاری از کشورهای اروپایی، ابتکارهای ملی با هدف حمایت از پیشگیری از بیماریها و ارتقای سلامت در بخش مراقبتهای سلامتی صورت گرفته است. نمونهای از یک چنین ابتکارات ملی، گزارشی است که اخیرا توسط انجمن طب داخلی دانمارک به چاپ رسیده است[5]. این گزارش شواهد موجود در زمینه پیشگیری از بیماریها را ارایه میدهد. در این گزارش انجمن مذکور توصیه میکند که چه وظایفی باید توسط بخش طب داخلی در ارتباط با فاکتورهای گوناگون شیوه زندگی انجام گیرد. موارد اشاره شده عبارتند از:
تنباکو
- شناسایی سیگاریها و تدوین یک شرح حال جامع در این مورد؛
- اطلاع رسانی شفاهی و کتبی به بیماران در مورد اثرات مضر سیگارکشیدن و اثرات مفید ترک سیگار و فرصتهای موجود جهت کمک به ترک سیگار؛
- ایجاد خدمات ترک سیگار یا ادغام مشاوره ترک سیگار با روند درمان.
الکل
- شناسایی بیماران دچار مصرف زیاد الکل؛
- خدمات مداخلهای مختصر یا ارجاع به واحد ترک الکل.
ورزش
- شناسایی بیماران نیازمند به توصیه در زمینه فعالیت فیزیکی؛
- توصیه به فعالیت فیزیکی با توجه به دستورالعمل های بینالمللی؛
- تدوین خدمات سیستماتیک ورزشی به هر یک از بیماران.
تغذیه
- شناسایی سو تغذیه یا بیماران در معرض خطر سو تغذیه؛
- آغاز درمان تغذیهای مربوطه؛
- ارایه اطلاعات حین ترخیص (برای پزشک بیمار، پرستار منزل و پزشک عمومی).
گروههای بیماری خاص
- شناسایی بیماران دچار سندرم متابولیک، توصیه به پیشگیری و ارجاع جهت انجام مداخلات لازم (رژیم غذایی، ورزش و...)؛
- شناسایی بیماران دچار هیپرکلسترولمی، دیسلیپیدمی و هیپرتانسیون، ارزیابی خطر و توصیه به پیشگیری و شروع مداخلات لازم (رژیم غذایی، ورزش و...)؛
- شناسایی بیماران دچار دیابت نوع 2 و عدم تحمل گلوکز، ارزیابی خطر و شروع مداخلات لازم (رژیم غذایی و ورزش و ...)؛
- غربالگری سیستماتیک بیماران دیابتی از نظر عوارض دیررس؛
- شناسایی بیماران دچار استئوپروز، ارزیابی خطر (مارکر شکستگی، اشعه ایکس، استعداد ارثی) و توصیه و شروع مداخلات لازم.
یک مجموعه رایج از استانداردهای پیشگیری از بیماریها و ارتقای سلامت در بیمارستانهای ارتقا دهنده سلامت باید شامل استانداردهایی باشد که ملزومات فعالیت کلی سازمان را در مورد بیماران،کارکنان سلامتی و محیط زیست عمومی تامین نماید، بعلاوه این استانداردها باید منعکس کننده اصول و اهداف اساسی فعالیت در بیمارستانهای ارتقا دهنده سلامت نیز باشد (توصیههای وین). در نهایت این استانداردها باید فرصت لازم را برای ارایه استانداردهای تکمیلی منطقهای و محلی فراهم آورند، مثلا مهم است که در این موارد استانداردهای مربوط به قانونگذاری محلی، اهداف یا قوانین محلی مربوط به شبکههای ملی و اهداف یا استانداردهای بینالمللی موجود در مورد پیشگیری از بیماریها و ارتقای سلامت را در نظر داشت.
هم زمان باید تعادل مناسبی بین استانداردهای کیفی عمومی و استانداردهای کیفی بیماریهای خاص برقرار نمود. حین انتخاب استانداردها باید به موضوع پتانسیل آموزشی بیمارستان نیز توجه کرد و استانداردهایی را انتخاب نمود که امکان ارزیابی کیفی کارکنان سلامتی توسط بیمارستان را تضمین نمایند.