روند توسعه استانداردها
تصمیم برای توسعه استانداردهای ارتقای سلامت و پیشگیری از بیماریها در بیمارستانها، تصمیمی مشترک بود که از همایش تشکیل شده با حضور نمایندگان تمام شبکههای ملی تشکیل دهنده شبکه بیمارستانهای ارتقا دهنده سلامت در ماه مه سال 2001 اخذ شد.
کارگروهی در این زمینه تشکیل شد و تصمیم گرفته شد تا توصیههای برنامه ALPHA در مورد توسعه استانداردها پیگیری شود. اولین قدم، بررسی دورهای انتقادی مقالات در زمینه تاثیر برنامههای پیشگیرانه و ارتقا دهنده سلامت و استانداردهای موجود در بیمارستانها بود. در مورد ارزش برنامههای ارتقا دهنده سلامت شواهد کمی وجود داشت و متوجه شدند که استانداردهای موجود فقط به طور حاشیهای به موضوع ارتقای سلامت در بیمارستانها اشاره کردهاند.
کارگروه سازمان بهداشت جهانی تمام قدمهای برنامه ALPHA در زمینه توسعه استانداردهای ارتقای سلامت در بیمارستانها را طی نمود. تصمیم گرفته شد تا روند سیر بیماری در بیمارستان و نیازها و فعالیتهای مناسب جهت تامین نیازهای بیمار شناخته و توصیف شوند. تاکید بیشتری نیز بر مسئولیت ریاست بیمارستانها و نقش کارکنان شده بود. نخستین پیشنویس استانداردها درکارگروهی تخصصی در براتیسلاوای اسلواکی در ماه مه 2002 تدوین شد. به دنبال این کارگاه، این استانداردهای پیشنویس در همایش سالانه مسئولین هماهنگ کننده شبکه ملی و منطقهای مرتبط با کنفرانس بینالمللی بیمارستانهای ارتقا دهنده سلامت مورد بحث و تبادل نظر قرارگرفت.
دومین پیش نویس استانداردها درکارگاه تخصصی در بارسلونای اسپانیا در نوامبر سال2002 مورد بحث قرار گرفت و تغییرات لازم اعمال شد و فرم دورهای برای آزمایش پیلوت تنظیم گردید. هم زمان این استانداردها به نمایندگیهای اعتباربخشی بینالمللی و دیگر ارگانهای درگیر در امر مدیریت کیفی مراقبتهای سلامتی برای ایراد نظرات و پیشنهادات ارسال گردید. آزمایش پیلوت این استانداردها در فوریه سال 2003 انجام شد. این آزمایش منجر به ارایه تعدادی پیشنهاد برای ارتقای استانداردها گردید. این امر در سومین کارگاه تخصصی در آوریل 2003 مورد بحث و تبادل نظر
قرار گرفت.
معرفی این استانداردها، که اکنون تحت عنوان ویرایش اول استانداردهای نهایی ارتقای سلامت شناخته می شود، در یازدهمین کنفرانس بینالمللی بیمارستانهای ارتقا دهنده سلامت در فلورانس ایتالیا در ماه مه 2003 صورت گرفت و تصمیم گرفته شد تا کارگروهی از سازمان بهداشت جهانی، مسئولیت تهیه نرم افزاری جهت خود- ارزیابی آنلاین بر پایه این استانداردهای نهایی را برعهده بگیرد.
آزمایش پیلوت
هدف این آزمایش ارزیابی استانداردها بود، نه ارزیابی بیمارستانهای تحت آزمایش. با این حال همزمان آنالیزی نیز درباره همکاری واقعی بیمارستانها در این مورد (کاربرد استانداردها) انجام گرفت تا به ارزیابی نیازهای این استانداردها پرداخته شده باشد. اغلب استانداردهای بیمارستانی به طور متوسط با این استانداردها همسو بودند که نشاندهنده این بود که استانداردها را میتوان در اصول اجرایی بیمارستان به کار برد و نیز هنوز، با تکمیل این استانداردها جا برای ارتقا وجود دارد. فرم دورهای تنظیم گردید و 36 بیمارستان از 9 کشور اروپایی مورد بررسی و آزمایش پیلوت قرارگرفتند[6].
استانداردهای 1و4 توسط مدیریت بیمارستان ارزیابی شد و استانداردهای 2و3و5 بر پایه بررسی 20 پرونده بالینی تصادفی بیماران پذیرش و مرخص شده طی 3 ماه قبل از آزمایش پیلوت مورد ارزیابی قرا گرفت. اصطلاح «پرونده بیمار» تمام انواع اسناد مورد نیاز (شواهد پزشکی، شواهد پرستاری، یادداشتهای درمانگر و مسئول رژیم غذایی و...) جهت ارزیابی همراهی بیمارستان با استانداردها را تحت پوشش قرار میداد. توصیه شد که مسئول این کار یک گروه بازرسی متشکل از کارشناسان بین بخشی با سطح دانش خوب درباره پرونده بالینی بیمار باشند.
پنج استاندارد اصلی در بیمارستانهای آزمایش شده، مناسب ارزیابی شد چرا که در32 بیمارستان از 36 بیمارستان آزمایش شده، این استانداردها مناسب و قابل اجرا تشخیص داده شد. نظرات ارزشمندی توسط بیمارستانهای شرکت کننده و مسئولین هماهنگ کننده ملی ارایه شد. نظرکلی بر این بود که ارایه استانداردها مناسب و لازم است و نحوه ایجاد این استانداردها، آنها را برای موارد کاربردی مناسب میکند. با این که این معیارها به طور کلی مورد قبول واقع شد، تعداد اندکی از آنها توسط بیمارستانهای آزمایش شده مورد نقد قرار گرفت، به طوری که چنین نتیجهگیری شد که فضا برای ارتقا قابل توجه در برنامهها و فعالیت های ارتقای سلامت بیمارستانهای ارتقادهنده سلامت وجود دارد. ابزار ارزیابی تهیه شد و پیشنویسی از آن بازبینی و بازسازی شد و قبل از بهکارگیری آزمایشی برای خود- ارزیابی و محک در بیمارستانها مورد بازبینی قرار گرفت[7]. اجزا و شاخصهای قابل ارزیابی برای این ابزار تحت تدوین قرار گرفت. همراه این ابزار دستورالعمل و منشوری از واژهها وجود دارد. ممکن است در آینده دستورالعمل های خاصی جهت تکمیل این استانداردها توسعه یابند و تحت تدوین قرار گیرند.
استانداردها
استانداردهای پنجگانه نهایی به موضوعات زیر اشاره دارند: سیاست مدیریت، ارزیابی بیمار، اطلاع رسانی و مداخلات بیمار، ترویج محیط کاری سالم و تداوم و همکاری. این استانداردها مرتبط با سیر بیماری بوده و مسئولیتها و فعالیتهای مرتبط با ارتقای سلامت به عنوان جزیی لاینفک از خدمات ارایه شده به بیماران در هر بیمارستان را تعریف می کنند. هر استاندارد حاوی ترکیب استاندارد، اهداف و تعریف استانداردهای فرعی میباشد (پیوست 3).
|